જીવન માટે ચાણક્ય નીતિ – સફળતા: ચાણક્યની દરેક નીતિમાં, સફળ થવાના માત્ર સૂત્રો જ નથી પણ વધુ સારી રીતે જીવન જીવવાની કળાનું જ્ઞાન પણ છે. આચાર્ય ચાણક્ય જેમને કુશળ રાજકારણી અને અર્થશાસ્ત્રી કહેવામાં આવે છે, તેમણે ચાણક્ય નીતિમાં ચતુરાઈ અને સફળ જીવનનો માર્ગ મોકળો કર્યો છે. તેમણે તેમની નીતિમાં સારા અને ખરાબનું જ્ઞાન પણ આપ્યું છે. આ નીતિમાં ચાણક્યએ પ્રતિકૂળ પરિસ્થિતિઓનો સામનો કરવા, મનુષ્યને સમજવા અને પોતાના લક્ષ્ય તરફ આગળ વધવાનું જ્ઞાન આપ્યું છે.
આચાર્ય ચાણક્યની મહાન 12 નીતિઓ સફળ થશે ચાણક્ય નીતિ – ચાણક્ય નીતિ | સફળતા માટે ચાણક્ય નીતિ
આપણે સૌએ આચાર્યની આ નીતિઓનું પાલન કરીને આગળ વધવાનું છે અને જીતવાનું છે. તો ચાલો જાણીએ આચાર્ય ચાણક્યની મહાન નીતિઓ -
સફળતા માટે ચાણક્ય નીતિ 1:
આચાર્ય ચાણક્યના મતે, જો તે મૂર્ખને (જ્ઞાનનાં શબ્દો) ઉપદેશ આપે, જો તેની પત્ની દુષ્ટ હોય અને જો તે દુ:ખી વ્યક્તિને તેનો મિત્ર બનાવે તો વિદ્વાન વિદ્વાન પણ મુશ્કેલીમાં આવે છે. મૂર્ખને ઉપદેશ આપવો એ પથ્થરથી માથું મારવા જેવું છે, દુષ્ટ પત્નીનો ઉછેર જીવનને નરક બનાવે છે અને દુ:ખી વ્યક્તિના સંપર્કમાં આવવાથી જીવન દુ:ખથી ભરેલું છે. દુષ્ટ પત્ની, ખોટા મિત્ર, લુચ્ચા નોકર અને સાપ સાથે રહેવું એ મૃત્યુ સમાન છે.
સફળતા માટે ચાણક્ય નીતિ 2:
આચાર્ય ચાણક્યના મતે, જે સંપત્તિ (પૈસા) સખત ત્રાસ અને પીડા દ્વારા પ્રાપ્ત થાય છે, જે સંપત્તિ માટે તમારે ઈમાનદારી અને સદાચારનો ત્યાગ કરવો પડે છે અને જે સંપત્તિ માટે તમારે દુશ્મન સાથે મિત્રતા અને ખુશામત કરવી પડે છે, એવી સંપત્તિ તમે ક્યારેય નહીં મેળવી શકો. કામ કરવા નથી જવું
સફળતા માટે ચાણક્ય નીતિ 3:
આચાર્ય ચાણક્ય અનુસાર દરેક વ્યક્તિએ આવનારી મુશ્કેલીનો સામનો કરવા માટે પૈસાની બચત કરવી જોઈએ. સંપત્તિ કરતાં પત્નીનું સન્માન મોટું છે. માણસે પોતાની સંપત્તિનો ત્યાગ કર્યા પછી પણ પત્નીની રક્ષા કરવી જોઈએ. પરંતુ જ્યારે આત્માની સલામતીની વાત આવે છે (સ્વ-સન્માન), પૈસા અને પત્ની બંનેને ધ્યાનમાં લેવું જોઈએ.
સફળતા માટે ચાણક્ય નીતિ 4:
આચાર્ય ચાણક્ય અનુસાર, જ્યારે પણ તમે કોઈ પણ કાર્ય શરૂ કરો છો, કોઈ પણ લક્ષ્ય બનાવો છો, તો આ બાબતોને સારી રીતે જાણો - તમે આ કાર્ય શા માટે કરી રહ્યા છો, તેનાથી શું ફાયદો થશે અને તમે કેટલી હદે સફળ થઈ શકો છો. જો તમને આ પ્રશ્નોના ચોક્કસ જવાબો મળી જાય, તો તમે તમારું કામ વધુ જુસ્સા અને આત્મવિશ્વાસ સાથે કરશો અને સફળ થશો.
સફળતા માટે ચાણક્ય નીતિ 5:
આચાર્ય ચાણક્ય અનુસાર, તમારે તમારી આર્થિક સ્થિતિ વિશે ક્યારેય કોઈને કંઈ કહેવું જોઈએ નહીં. જીવનના કોઈપણ તબક્કે, કોઈને કહેશો નહીં કે તમે આર્થિક મુશ્કેલીમાં છો અને તમારામાં પૂરા વિશ્વાસ અને વિશ્વાસ સાથે આગળ વધતા રહો. જો તમે તમારી આર્થિક તંગી વિશે બીજાની સામે રડશો તો તેઓ તમારી મજાક ઉડાવશે અને તમારી મદદ માટે કોઈ આગળ આવશે નહીં.
કોઈને કોઈ રીતે આપણા જીવનમાં આવી ઘણી ક્ષણો આવે છે જ્યારે આપણે અપમાન સહન કરવું પડે છે, તો તેની ચર્ચા કોઈની સાથે ન કરવી જોઈએ. તમારું અપમાન ગુપ્ત રાખવું જોઈએ. જ્યારે તમે લોકોને કહો છો, ત્યારે તેઓ તમને મદદ કરવાને બદલે તમારી મજાક ઉડાવે છે, તેનાથી તમારું મનોબળ તૂટી જાય છે.
આવી સ્થિતિમાં તમારે તમારી દુખદ પરિસ્થિતિની ચર્ચા એવા લોકો સાથે જ કરવી જોઈએ જેમના પર તમને સંપૂર્ણ વિશ્વાસ છે.
સફળતા માટે ચાણક્ય નીતિ 6:
આચાર્ય ચાણક્ય અનુસાર, એવા દેશ, શહેર કે સ્થાનમાં ક્યારેય ન રહો જ્યાં તમારું સન્માન ન થતું હોય. જ્યાં તમે રોજગાર મેળવી શકતા નથી, ન તો કોઈ મિત્ર બનાવી શકો છો અને જ્યાંથી તમે કોઈ જ્ઞાન મેળવી શકતા નથી.
એવી જગ્યાએ ક્યારેય ન રહો જ્યાં આ ન હોય - વૈદિક શાસ્ત્રોમાં વાકેફ બ્રાહ્મણ, ધનવાન, રાજા, ડૉક્ટર અને નદી.
શાણા માણસે ક્યારેય એવા દેશમાં જવું જોઈએ નહીં જ્યાં; જ્યાં લોકોને ડર અને શરમ ન હોય, જ્યાં બુદ્ધિશાળી લોકો રહેતા ન હોય અને જ્યાં દાનની પરંપરા ન હોય ત્યાં રોજગાર કમાવવાનું કોઈ સાધન ન હોવું જોઈએ.
સફળતા માટે ચાણક્ય નીતિ 7:
આચાર્ય ચાણક્ય અનુસાર જે વ્યક્તિ ગંદા કપડા પહેરે છે, જેના દાંત ગંદા હોય છે, જે વધારે ખાય છે, લાંબી ઊંઘ લે છે અને જે કઠોર શબ્દો બોલે છે તે ક્યારેય ધનવાન બની શકતો નથી. જો આવા વ્યક્તિને ધન મળે તો પણ તે ક્યારેય અટકતું નથી એટલે કે તે હંમેશા લક્ષ્મીની કૃપાથી વંચિત રહે છે.
સફળતા માટે ચાણક્ય નીતિ 8:
આચાર્ય ચાણક્ય અનુસાર તમારા ઘરની વસ્તુઓને ઘર સુધી જ સીમિત રાખો. જે લોકો ઘરની નાની-નાની વાતો બહારના લોકોને કહે છે, તેમને અનેક પ્રકારની સમસ્યાઓનો સામનો કરવો પડે છે. બહારના લોકો તમારી વાત જાણીને તમારી વિરુદ્ધ ષડયંત્ર રચી શકે છે અને ઘરમાં મુશ્કેલી ઊભી કરી શકે છે. કોઈક રીતે પત્ની અને પતિ વચ્ચેની વાતચીત પણ મર્યાદિત હોવી જોઈએ કારણ કે આ વાતો બંનેના સન્માન અને અપમાન સાથે સંબંધિત છે.
સફળતા માટે ચાણક્ય નીતિ 9:
આચાર્ય ચાણક્યના મતે જો શક્ય હોય તો ઝેરમાંથી અમૃત કાઢો, જો સોનું ગંદકીમાં પડેલું હોય તો તેને ઉપાડી લો, ધોઈને રાખો, નીચ જાતિમાં જન્મેલા વ્યક્તિ પાસેથી પણ શ્રેષ્ઠ જ્ઞાન લો. રીતે જો કોઈ ઘરની દીકરી પણ મહાન ગુણોથી સંપન્ન હોય અને તે તમને કોઈ પાઠ આપે તો સ્વીકારો.
સફળતા માટે ચાણક્ય નીતિ 10:
આચાર્ય ચાણક્ય અનુસાર, એવા લોકોથી સાવધાન રહો જેઓ તમારા ચહેરા પર મીઠી વાતો કરે છે, પરંતુ તમારી પીઠ પાછળ તમારી ખરાબી કરે છે અને તમને બરબાદ કરવાની યોજના બનાવે છે, જે વ્યક્તિ આવું કરે છે તે ઝેરના ઘડા જેવો છે જેની ઉપરની સપાટી દૂધથી ભરેલી હોય છે.
સફળતા માટે ચાણક્ય નીતિ 11:
આચાર્ય ચાણક્ય અનુસાર, જો સાપ ઝેરી ન હોય તો પણ તેણે સિસકારવાનું બંધ ન કરવું જોઈએ. તેવી જ રીતે, જો કોઈ વ્યક્તિ નિર્બળ હોય તો પણ તેણે તેની નબળાઈ કોઈની સામે જાહેર ન કરવી જોઈએ.
સફળતા માટે ચાણક્ય નીતિ 12:
જો તમારે જીવનમાં સફળ થવું હોય તો ક્યારેય આળસુ ન બનો. વ્યક્તિએ આળસથી દૂર રહેવું જોઈએ કારણ કે આળસ માણસની સૌથી મોટી દુશ્મન છે. આચાર્ય ચાણક્યએ પરિશ્રમને સફળતા મેળવવાનો સૌથી મોટો મૂળ મંત્ર ગણાવ્યો છે. જેઓ આળસુ હોય છે, મહેનત કરતા નથી, સફળતા તેમને સાથ આપતી નથી. એટલા માટે સફળ થવા માટે જીવનમાં આળસ છોડીને હંમેશા મહેનત કરવી જોઈએ. તો જ આપણે સફળ વ્યક્તિ બની શકીશું.
