કેબિનેટે નવી શિક્ષણ નીતિ(NEP)ને લીલી ઝંડી આપી દીધી છે. 34 વર્ષ બાદ શિક્ષણ નીતિમાં ફેરફાર કરવામાં આવ્યો છે. નવી શિક્ષણ નીતિના નોંધપાત્ર લક્ષણો નીચે મુજબ છે.
5 વર્ષ મૂળભૂત
1. નર્સરી @4 વર્ષ
2. જુનિયર કેજી @5 વર્ષ
3. Sr KG @6 વર્ષ
4. ધોરણ 1 લી @ 7 વર્ષ
5. ધોરણ 2જી @8 વર્ષ
3 વર્ષની તૈયારી
6. ધોરણ 3જી @9 વર્ષ
7. ધોરણ 4 થી @ 10 વર્ષ
8. ધોરણ 5 @ 11 વર્ષ
*3 વર્ષ મધ્ય*
9. ધોરણ 6 @12 વર્ષ
10.ધોરણ 7મું @13 વર્ષ
11.ધોરણ 8મું @14 વર્ષ
4 વર્ષ માધ્યમિક
12.ધોરણ 9મું @15 વર્ષ
13.ધોરણ SSC @16 વર્ષ
14.ધોરણ FYJC @17વર્ષ
15.STD SYJC @18 વર્ષ
ખાસ અને અગત્યની બાબતો :
બોર્ડ 12મા ધોરણમાં જ રહેશે, એમફીલ બંધ થશે, 4 વર્ષની કોલેજની ડિગ્રી
10મું બોર્ડ પૂરું થયું, એમફીલ પણ બંધ થશે,
હવે, 5મા ધોરણ સુધીના વિદ્યાર્થીઓને માતૃભાષા, સ્થાનિક ભાષા અને રાષ્ટ્રીય ભાષામાં જ ભણાવવામાં આવશે. બાકીનો વિષય, ભલે તે અંગ્રેજી હોય, પણ એક વિષય તરીકે ભણાવવામાં આવશે.
હવે માત્ર 12માની બોર્ડની પરીક્ષા જ આપવાની રહેશે. જ્યારે પહેલા ધોરણ 10ની બોર્ડની પરીક્ષા આપવી ફરજિયાત હતી, જે હવે નહીં થાય.
9 થી 12 ધોરણ સુધીના સેમેસ્ટરમાં પરીક્ષા લેવામાં આવશે. શાળાકીય શિક્ષણ 5+3+3+4 ફોર્મ્યુલા હેઠળ શીખવવામાં આવશે.
તે જ સમયે, કોલેજની ડિગ્રી 3 અને 4 વર્ષની હશે. એટલે કે, ગ્રેજ્યુએશનના પ્રથમ વર્ષમાં પ્રમાણપત્ર, બીજા વર્ષે ડિપ્લોમા, ત્રીજા વર્ષમાં ડિગ્રી.
3 વર્ષની ડિગ્રી એવા વિદ્યાર્થીઓ માટે છે જેઓ ઉચ્ચ શિક્ષણ લેવા માંગતા નથી. જ્યારે ઉચ્ચ શિક્ષણ મેળવતા વિદ્યાર્થીઓએ 4 વર્ષની ડિગ્રી કરવાની રહેશે. 4-વર્ષની ડિગ્રી કરતા વિદ્યાર્થીઓ એક વર્ષમાં MA કરી શકશે.
હવે વિદ્યાર્થીઓએ એમફીલ નહીં કરવું પડે. તેના બદલે હવે એમએના વિદ્યાર્થીઓ સીધા જ પીએચડી કરી શકશે.
10માં બોર્ડની પરીક્ષા નહીં હોય.
વિદ્યાર્થીઓ વચ્ચે અન્ય અભ્યાસક્રમો કરી શકશે. 2035 સુધીમાં ઉચ્ચ શિક્ષણમાં ગ્રોસ એનરોલમેન્ટ રેશિયો 50 ટકા થઈ જશે. તે જ સમયે, નવી શિક્ષણ નીતિ હેઠળ, જો કોઈ વિદ્યાર્થી કોઈ કોર્સની વચ્ચે બીજો કોર્સ કરવા માંગતો હોય, તો તે બીજા કોર્સ કરી શકે છે. મર્યાદિત સમય માટે પ્રથમ કોર્સમાંથી બ્રેક.
ઉચ્ચ શિક્ષણમાં પણ ઘણા સુધારા કરવામાં આવ્યા છે. સુધારાઓમાં ગ્રેડેડ શૈક્ષણિક, વહીવટી અને નાણાકીય સ્વાયત્તતા વગેરેનો સમાવેશ થાય છે. આ ઉપરાંત પ્રાદેશિક ભાષાઓમાં ઈ-કોર્સ શરૂ કરવામાં આવશે. વર્ચ્યુઅલ લેબ્સ વિકસાવવામાં આવશે. નેશનલ એજ્યુકેશનલ સાયન્ટિફિક ફોરમ (NETF) શરૂ કરવામાં આવશે. જણાવી દઈએ કે દેશમાં 45 હજાર કોલેજો છે.
સરકારી, ખાનગી, ડીમ્ડ તમામ સંસ્થાઓ માટે સમાન નિયમો હશે.
