હલધર નાગ કોણ છે, પદ્મશ્રી પુરસ્કૃત સુપ્રસિદ્ધ ઓડિયા લોકકવિ જેઓ આજીવિકા માટે 'રાગ ચણા' વેચે છે
આપણા જીવનમાં, આપણે ઘણા લોકો સાથે મળીએ છીએ - કેટલાક મોંમાં ચાંદીની ચમચી લઈને જન્મે છે, જ્યારે કેટલાક અન્ય લોકો કે જેઓ અત્યંત ગરીબીમાં જન્મે છે અને તેમના અંતિમ શ્વાસ સુધી ભારે મુશ્કેલીઓનો સામનો કરે છે, તેમ છતાં તેઓ ક્યારેય હાર માનતા નથી અને છોડતા નથી. તેમના નિશ્ચય, પરિશ્રમ અને સમાજમાં યોગદાન દ્વારા આપણા મન પર અમીટ છાપ પાડે છે.
આવા જ એક માણસ છે હલધર નાગ, જે ભાગ્યે જ શાળાએ ગયો હતો, નાની ઉંમરે તેના માતા-પિતા ગુમાવ્યા હતા, જીવનનિર્વાહ માટે મામૂલી નોકરીઓ કરી હતી, 'રાગ ચણા' (મસાલાવાળા ચણા) વેચ્યા હતા અને તેમના યોગદાન માટે પદ્મશ્રીથી નવાજવામાં આવ્યા હતા. 2016 માં ઓડિયા સાહિત્યનું ક્ષેત્ર છે.
હલધર નાગ કોણ છે?
હલધર નાગ કોણ છે, પદ્મશ્રી પુરસ્કૃત સુપ્રસિદ્ધ ઓડિયા લોકકવિ જેઓ આજીવિકા માટે 'ચન્ના મસાલા' વેચે છે
1950 માં ઓડિશાના બારગઢ જિલ્લામાં એક ગરીબ પરિવારમાં જન્મેલા, હલધર નાગ 'કોસાલી' ભાષાના પ્રખ્યાત ઓડિયા લોક કવિ છે, જેમણે ઔપચારિક શાળા શિક્ષણ મેળવ્યું હોવા છતાં, તેમના પર પાંચ પીએચડી થીસીસ છે. 'સાદું જીવન અને ઉચ્ચ વિચારસરણી'ના સાચા મૂર્ત સ્વરૂપ, નાગે 10 વર્ષની નાની ઉંમરે તેના માતા-પિતાને ગુમાવ્યા. તેના પરિવારની નબળી આર્થિક સ્થિતિને કારણે, નાગ જ્યારે 3જા ધોરણમાં હતો ત્યારે તેને શાળા છોડી દેવાની ફરજ પડી હતી. તેણે ઘણો ખર્ચ કર્યો. વર્ષોથી 'ઢાબા' પર ગ્રાહકોને સેવા આપે છે અને ટકી રહેવા માટે વાસણ ધોવે છે.
ગામના વડાની મદદથી, તેણે આગામી 16 વર્ષ સુધી સ્થાનિક શાળામાં 'રસોઇયા' તરીકે કામ કર્યું. થોડા વર્ષો પછી, તેણે શાળાની નજીક સ્ટેશનરીની નાની દુકાન શરૂ કરવા માટે 1000 રૂપિયાની બેંક લોન લીધી. તેઓ માંડ ભણેલા હોવા છતાં, તેમણે લખવાના તેમના શોખને મરવા ન દીધો અને નાની નાની બાબતો લખવાનું ચાલુ રાખ્યું.
પ્રથમ કવિતા
વર્ષ 1990 માં, નાગે તેમની પ્રથમ કવિતા 'ધોડો બરગચ' (ધ ઓલ્ડ બનિયન ટ્રી) લખી હતી. સદનસીબે, તેમની કવિતાઓ અને રચનાઓ સ્થાનિક સામયિકોમાં પ્રકાશિત થઈ અને સમય જતાં તેઓ 'કોસાલી' ભાષાના લોકકવિ તરીકે પ્રખ્યાત થયા. ઓડિયામાં 'લોક કવિ રત્ન' તરીકે ઓળખાય છે, તેમની કવિતાઓ પ્રકૃતિ, સમાજ, પૌરાણિક કથાઓ અને ધર્મની આસપાસ ફરે છે.
તેમના લખાણો દ્વારા, નાગે સામાજિક સુધારણાને પણ પ્રોત્સાહન આપ્યું. તેઓ તેમની કૃતિ 'કાવ્યાંજલિ' માટે જાણીતા છે, જે તેમની પસંદગીની કવિતાના અંગ્રેજી અનુવાદના કાવ્યસંગ્રહ છે.
'રાગ ચણા'નું વેચાણ
આ 74 વર્ષીય કાળી ચામડીના સુપ્રસિદ્ધ ઓડિયા કવિ દર વર્ષે બારગઢમાં તેમના ગામમાં 'રથયાત્રા' દરમિયાન સરળતાથી 'રાગ ચણા' (મસાલાવાળા ચણા) વેચતા જોઈ શકાય છે. તેમનું 'રાગ ચણા' મુલાકાતીઓ અને ભક્તોમાં પ્રિય છે જે દર વર્ષે રથયાત્રાના સાક્ષી બનવા આવે છે. જો કે, તેને ચણા વેચવાનો કોઈ અણગમો નથી અને તે કહે છે કે તે તેનો ધંધો છે અને તે તેમાંથી પોતાનું ગુજરાન ચલાવે છે. તે વધુમાં કહે છે કે તે તેની યુવાનીથી તેને વેચી રહ્યો છે અને તેને વેચવાનું બંધ કરી શકતો નથી કારણ કે તે પદ્મશ્રી પ્રાપ્તકર્તા છે.
પદ્મશ્રી
હલધર નાગ કોણ છે, પદ્મશ્રી પુરસ્કૃત સુપ્રસિદ્ધ ઓડિયા લોકકવિ જેઓ આજીવિકા માટે 'ચન્ના મસાલા' વેચે છે
2016 માં, ભારત સરકારે સાહિત્યના ક્ષેત્રમાં તેમના અમૂલ્ય યોગદાન માટે તેમને પદ્મશ્રીથી સન્માનિત કરવાનું નક્કી કર્યું. નાગની સાદગી એ હકીકત પરથી સમજી શકાય છે કે જ્યારે તેમને પદ્મશ્રી એનાયત કરવાના સરકારના નિર્ણયની પુષ્ટિ કરતો ફોન આવ્યો ત્યારે તેણે વિનંતી કરી, “સાહેબ! મારી પાસે દિલ્હી આવવા માટે પૈસા નથી, કૃપા કરીને એવોર્ડ (પદ્મશ્રી) પોસ્ટ દ્વારા મોકલો.
નાગ જ્યારે તત્કાલીન રાષ્ટ્રપતિ પ્રણવ મુખર્જી પાસેથી નિષ્કલંક સફેદ ધોતી સ્કર્ટ અને વેસ્ટ પહેરીને એવોર્ડ લેવા ઉઘાડપગું પહોંચ્યો ત્યારે તેણે ઘણી આંખો ખેંચી હતી. આ માણસની સાદગી અને મહાનતાના વધુ પ્રમાણપત્રમાં, નાગે એક અનાથાશ્રમને 10,000 રૂપિયાની પદ્મશ્રી ગ્રાન્ટ દાનમાં આપી.
નાગ, જે કોસલી ભાષામાં લખે છે, તેણે 20 મહાકાવ્યો અને અસંખ્ય કવિતાઓ લખી છે. તેમની સિદ્ધિઓની માન્યતામાં, તેમના લખાણોના સંકલન 'હલધર ગ્રંથાવલિ-2'ને 'સંબલપુર યુનિવર્સિટી', ઓડિશામાં અભ્યાસક્રમનો ભાગ બનાવવામાં આવ્યો છે.
